Działalność gospodarcza w norweskim budownictwie | Sarpsborg.pl

Działalność gospodarcza w norweskim sektorze budowlanym: wskazówki dla przedsiębiorców

Sektor budownictwa w Norwegii przeżywa fazę ożywienia, zarówno w odniesieniu do nowych inwestycji, jak i w zakresie prac remontowo-modernizacyjnych. Jest to rezultatem sprzyjających dla inwestorów warunków, określonych stosunkowo łatwym dostępem do źródeł finansowania, niskim oprocentowaniem kredytów oraz rosnącymi cenami nieruchomości.

W konsekwencji tego stanu, liczba nowo podejmowanych projektów w roku 2011 wzrosła, wg
danych Norweskiego Biura Statycznego o blisko 40% w porównaniu z rokiem 2010.
Wzrost dotyczy zarówno budownictwa mieszkaniowego jak i przemysłowo-infrastrukturalnego.
Należy jednak mieć na uwadze, że szczególne warunki klimatyczne Norwegii (od klimatu
umiarkowanego do warunków arktycznych) oraz szczególne wymagania odnośnie jakości
i certyfikacji np. w obszarze offshore czy infrastruktury inżynieryjnej (drogi, mosty tunele,
instalacje sieciowe) wymagają od firm podejmujących działalność w norweskim sektorze
budownictwa starannego rozeznania warunków prowadzenia prac, a szerzej – także i warunków
prowadzenia działalności gospodarczej w Norwegii.
Wg ostatnich danych w 5-cio milionowym kraju, jakim jest Norwegia, substancja mieszkaniowa
składa się z 2.3 mln jednostek, z tego 1.2 mln są to domy jednorodzinne. Z tej liczby blisko 60 %
zlokalizowane jest w regionach Oslo, Bergen i Trondheim.
Do tego należy doliczyć jeszcze ok 0.42 mln domów letniskowych, których szczególnie duża
koncentracja występuje na południu Norwegii.

Warunki prowadzenia działalności gospodarczej w Norwegii w sektorze budowlanym

Działalność gospodarcza w sektorze budowlanym w Norwegii przez firmę zagraniczną może być
prowadzona bezpośrednio, jak i poprzez założenie norweskiego oddziału zainteresowanej firmy.
Niezależnie od wybranego sposobu prowadzenia działalności obowiązuje zarejestrowanie tego
faktu dla celów podatkowych. Instytucjami właściwymi ds. spraw rejestracji są Norweski Rejestr 2
Przedsiębiorstw (Bronnoysundregisteret – www.brreg.no) oraz Urząd Podatkowy (Skatteetaten –
www.skatteetaten.no) Pogłębiony zakres informacji o procedurach rejestracyjnych w języku
polskim jest dostępny na stronie: http://www.skatteetaten.no/pl/International-Polska/ .
W norweskiej praktyce, typową formą prowadzenia działaności gospodarczej przez firmę
zagraniczną jest utworzenie oddziału (nor. NUF), dla której to formy nie ma wymogów odnośnie
wysokości kapitału założycielskiego.
Wszystkie firmy budowlane prowadzące na terenie Norwegii prace o wartości przekraczającej
10,000.00 NOK, niezależnie od faktu czy są głównym wykonawcą, czy podwykonawcą oraz czy
prace wykonywane są na rzecz podmiotu prywatnego, publicznego lub zagranicznego, muszą
zgłosić ten fakt dla celów podatkowych do Skatteentaten za pomocą formularza RF-1199
(Informacje o kontrakcie, wykonawcy i pracownikach). Zgłoszenia tego można dokonać za
pośrednictwem strony w internecie: www.altinn.no, w zakładce „Forms and services” dostępny
jest formularz zgłoszenia. Informacje zamieszczone na tej stronie dostępne są także w języku
angielskim. Niedokonanie zgłoszenia skutkuje wysokimi karami zarówno w odniesieniu do
niezapłaconych zobowiązań podatkowych, jak i w zakresie ubezpieczeń socjalnych.
W przypadku, gdy rozmiar prowadzonej działalności kwalifikuje przedsiębiorcę prowadzącego
działalność gospodarczą w Norwegii do grupy objętej regulacjami związanymi z podatkiem
VAT, tj. obrót w okresie 12 miesięcy przewyższa wartość 50,000.00 NOK, firma (o ile nie ma
stałej siedziby) musi posiadać w Norwegii swojego lokalnego przedstawiciela podatkowego –
może to być osoba fizyczna zamieszkała w Norwegii lub osoba prawna prowadząca
zarejestrowaną działalność w Norwegii.
Kolejny obowiązek rejestracyjny związany jest z zatrudnianiem pracowników w przypadku, gdy
pracownik będzie potrzebował „karty identyfikacyjnej w sektorze budowlanym”. Taki
pracownik powinien być zgłoszony do Rejestru Pracowników (NAV AA-registeret):
http://www.nav.no/Information+in+English.805359897.cms .

Podatki w sektorze budowlanym

Obowiązują ogólne zasady podatkowe:
1. Podatek dochodowy CIT – obowiązuje jedna stawka podatkowa w wysokości 28 %.
Podatek płatny jest w dwóch terminach:
3 do 15 lutego za rok bieżący do 15 kwietnia za rok następny.
Opodatkowanie dywidendy i zysków kapitałowych wynosi 28%.
Dla zagranicznych właścicieli norweskich przedsiębiorstw w granicach 0-25%
tzw. podatku u źródła, z tym, że dla pochodzących z krajów członkowskich
Europejskiego Obszaru Gospodarczego, także i z Polski, stawka podatkowa wynosi 0 %.

2. Podatek od wartości dodanej VAT – wynosi 25% (stawka podstawowa). W przypadku
importu towarów i usług, podatek ten płacony jest przez właściciela importowanych dóbr
(importera). Jeżeli importerem jest firma zagraniczna zarejestrowana w Norwegii jest ona
podmiotem podatku VAT, nawet w przypadku, gdy działa przez swojego lokalnego
przedstawiciela.

3. Podatek od dochodów osobistych PIT – zobowiązanie podatkowe powstaje w sytuacji
pobytu na terenie Norwegii przez okres co najmniej 183 dni w okresie 12 miesięcy lub
przez 270 dni w okresie 36 miesięcy. Podatek wynosi 28% za wyjątkiem północnych
obszarów Norwegii tj. Finnmark i Nord-Troms, dla których stawka została obniżona do
24.5%.

Ważne: Wszyscy pracownicy zatrudnieni w Norwegii muszą posiadać tzw. kartę
potrąceń podatkowych (skatteekort), na podstawie której pracodawcy odprowadzają
zaliczkę na podatek. Karta przesyłana jest nie do pracodawcy, a do zarejestrowanego
pracownika.

Jest obowiązkiem pracodawcy w terminie do dnia 20 stycznia każdego roku
przesłanie do Skatteentaten rozliczenia wypłat i potraceń podatku, dokonanych
w odniesieniu do każdego zatrudnionego pracownika.
W przypadku nieprzedstawienia przez pracownika karty potraceń podatkowych,
pracodawca zobowiązany jest do potrącenia podatku w wysokości 50% od
wynagrodzenia brutto.

Pracownikom płacącym podatki przysługuje prawo do odpisów, pomniejszających
podstawę opodatkowania. Informacje o prawie do odpisów dostępne są w języku polskim
na stronie: http://www.skatteetaten.no/pl/International-Polska/
Ubezpieczenie społeczne: pracownik płaci 7,8% dochodów, osoba samozatruniona – 11%.

Warunki pracy w sektorze budowlanym

1. Płaca minimalna na stanowiskach robotniczych:
Pracownik wykwalifikowany: 169,- kr.
Pracownik niewykwalifikowany bez doświadczenia w zawodzie: 152,- kr.
Pracownik niewykwalifikowany z co najmniej rocznym doświadczeniem w zawodzie:
158,40 kr.
Pracownik poniżej 18 roku życia: 102 kr.
Przy zatrudnieniu na terenie Norwegii kadry inżynieryjno-technicznej należy liczyć się z
wydatkiem 44,000-52,000 NOK/miesiąc, a w przypadku kadry kierowniczej negocjacje
zaczynają się od poziomu nie niższego niż 60,000 NOK.

2. Czas pracy – nie więcej niż 9 godzin dziennie i 40 godzin w ciągu 7 dni. Przeciętny
tygodniowy czas pracy to 35-38 godzin. Możliwe jest czasowe wydłużenie dziennego
wymiaru czasu pracy pod warunkiem zachowania jego tygodniowego limitu.
Praca w tzw. nadgodzinach i w niedzielę dozwolona jest wyłącznie w sytuacja tego
wymagających. Przerwa w pracy w wymiarze 30 min. należy się pracownikowi każdego
dnia pracy, o ile dzienny wymiar czasu przepracowanego jest większy od 5.5 godziny.
Nadgodziny płatne są w wysokości 150% stawki podstawowej, natomiast praca w okresie
21.00 – 6.00 traktowana jest jako praca w godzinach nocnych i opłacana w wysokości
200% stawki podstawowej.

3. Dodatkowe świadczenia pracodawcy na rzecz pracownika:
koszt dojazdu (i powrotu) na plac budowy,
posiłek i koszty zakwaterowania, w postaci diet,
odzież robocza i ochrony osobiste.
Ważne: pracownik ma bezwzględny obowiązek stosowania otrzymanych od
pracodawców ochron osobistych. Niestosowanie się do tego obowiązku, jak i naruszanie
przepisów bhp na terenie budowy jest uznawane za wystarczającą (i akceptowaną przez
norweskie organy nadzoru pracy) podstawę rozwiązania stosunku pracy.

4. Pracownik ma prawo do nieobecności z powodu złego samopoczucia przez 3 dni, nie
więcej niż 4 razy w okresie 12 miesięcy, bez uzyskania zwolnienie lekarskiego.

5. Prawo do wynagrodzenia z tytułu choroby potwierdzonej zwolnieniem lekarskim
pracownik uzyskuje po przepracowaniu 4 tygodni. Maksymalny okres pobytu na
zwolnieniu lekarskim wynosi 52 tygodnie.

6. Pierwsze 16 dni „chorobowego” wypłacane jest przez pracodawcę, następne przez
ubezpieczyciela (Norwegian National Insurance).

7. Wymiar wypoczynkowego urlopu płatnego wynosi minimum 25 dni roboczych dla
pracownika zatrudnionego na pełnym etacie. Świadczenie urlopowe wynosi
10.2% wynagrodzenia z roku ubiegłego.

8. Z tytułu opieki nad dzieckiem przysługuje matce 10 w pełni płatnych dni wolnych od
pracy (15 dni w przypadku większej liczby dzieci niż dwoje).

9. Okres wypowiedzenia wynosi 1 pełny miesiąc dla pracowników pełnoetatowych i 14 dni
dla osób zatrudnionych na czas określony. Wypowiedzenie musi być dokonane na
piśmie.

10. Możliwe jest czasowe zawieszenie przez pracodawcę obowiązku świadczenia pracy
przez pracownika, powiązane z ustaniem obowiązku wypłaty wynagrodzenia. Podstawą
zastosowania tego mechanizmu jest brak zamówień, wypadek/katastrofa.
Zastosowanie tego mechanizmu wymaga notyfikacji na 14 dni przed jego
wprowadzeniem. Okres notyfikacji jest płatny. W kwestii zastosowania tego mechanizmu
zaleca się konsultacje z Norweskim Urzędem Prac NAV (http://www.nav.no/).

Na stronie tej dostępne są także inne informacje, także w języku polskim
(http://www.nav.no/polski)

Specyfika branżowa

1. Budowy w Norwegii są przedmiotem intensywnego nadzoru i kontroli prowadzonej przez
upoważnione podmioty, m.in. Norweską Inspekcje Pracy (Arbeidstilsynet). W pierwszej
kolejności sprawdzane jest, czy zatrudnieni na budowie pracownicy są zarejestrowani
i posiadają właściwie wyeksponowaną „kartę identyfikacyjną dla branży budowlanej” i
niezbędną do wykonywania pracy odzież ochronną oraz dokumentację. Jakikolwiek brak
w tym zakresie jest podstawą nałożenia dotkliwych kar na zatrudniajacego.
Informacje o właściwości Norweskiej Inspekcji, także w języku polskim, są dostępne na
stronie: http://www.arbeidstilsynet.no/artikkel.html?tid=92397
Norweska Inspekcja Pracy zaangażowana jest także aktywnie w proces wydawania
zezwolenia na budowę (construction permit) przez Dyrekcję ds. Jakości Budownictwa,
w oparciu o formularz 5 177:2010 (byggblanket 5177:20100). Adres strony Dyrekcji ds.
Jakości Budownictwa (informacje na stronie niestety tylko w j. norweskim):
http://www.dibk.no/en.

2. Obowiązek rejestracji kontraktu i pracowników za pomocą formularza RF-1199
w norweskiej administracji podatkowej. Wypełnienie formularza wymaga podania danych
dotyczących wykonawcy, kontraktu, podwykonawców oraz danych wszystkich pracowników
zaangażowanych w prace na terenie Norwegii. Brak zgłoszenia jest podstawa nałożenia
dotkliwych kar.
Ważne: formularz dotyczący zgłoszenia poszczególnych pracowników musi być
dostarczony nie później niż 14 dni od daty podjęcia pracy.

3. Ważne: z uwagi na fakt, że każdy pracownik zgłoszony za pośrednictwem formularza RF-
1199 otrzymuje tzw. D-numer, co w praktyce trwa dość długo, rekomendowane jest
dokonanie rejestracji bezzwłocznie po podpisaniu kontraktu. Posiadanie spersonalizowanego
numeru pozwala na uzyskanie przez pracowników budowy właściwej karty
identyfikacyjnej ID, której posiadanie jest przedmiotem kontroli Norweskiej Inspekcji Pracy.
Kartę ID można uzyskać w Oberthur Technologies AS, za pośrednictwem strony WWW,
dostępnej także w języku angielskim: https://www.norsik.no/byggekort/

Standardy i wymogi w norweskim budownictwie

1. Informacje o podstawowych standardach w budownictwie, obowiązujących w Norwegii
można uzyskać za pośrednictwem strony w Internecie:
http://www.lovdata.no/for/sf/kr/xr-20100326-0488.html.

Podstawowym dokumentem jest: Prawo budowlane i Rozporządzenie nr 488 z 26 marca
2010 r. Rozdział 10 i 11 określa wymogi jakie musi spełniać firma budowlana, aby działać
na terenie Norwegii jako samodzielny wykonawca (podstawowym problemem w korzystaniu
z tej strony jest to, iż strona ta dostarcza informacji wyłącznie w języku norweskim. Można
korzystać (na własną odpowiedzialność) z automatycznych translatorów, np. tłumacz
Google, z tym, iż zalecane jest korzystanie z opcji translacji z języka norweskiego na
angielski, opcja norwesko-polska daje zdecydowanie gorsze rezultaty).
Informacje o standardach budowlane dostępne w internecie, a odnoszących się do:
Projektowania budowlanego, w tym CAD: http://www.standard.no/en/Search-andbuy/
Standardsamlinger/?ProdCat=5637146076
Efektywności energetycznej budynków: http://www.standard.no/en/Search-andbuy/
ProductCatalog/ProductPresentation/?ProductID=438630
Różne inne standardy odnoszące się do robót ziemnych, pokryć dachowych, konstrukcji
metalowych/stalowych:
http://www.standard.no/en/Search-and-buy/Standardsamlinger/?ProdCat=46022032
można nabyć odpłatnie w Standard.no.
Dane kontaktowe do tej instytucji na stronie: http://www.standard.no/en/Aboutus/
Contact-Us/

2. Tekst dokumentu definiującego wymogi w budownictwie norweskim/realizowanym na
terenie Norwegii, a odnoszących się do zdrowia, środowiska i bezpieczeństwa pracy HSE
i podlegających nadzorowi Norweskiej Inspekcji Pracy jest dostępny w języku
angielskim internecie na stronie: http://www.arbeidstilsynet.no/artikkel.html?tid=78622.
Istotą tego dokumentu jest zapewnienie pracownikom i przedsiębiorcy dostępu do
informacji o warunkach zdrowotnych i bezpieczeństwa w miejscu pracy, a także
o ryzykach i sposobach ich eliminacji. Posiadanie certyfikatu ISO 14001 jest przesłanką
stwierdzenia zgodności praktyk i procedur w firmie z HSE.
Więcej informacji w języku angielskim, odnoszących się do HSE zawartych
jest w Regulations No. 377 of 21 April 1995 laid down by Royal Decree
pursuant to the Working Environment Act. (safety, health and
working environment on construction sites), dostępnym w internecie na stronie:
http://www.arbeidstilsynet.no/binfil/download2.php?tid=77837.
Ostatnia wersja dokumentu określająca wymogi w zakresie HSE dostępną
jest wyłącznie w j. norweskim w internecie na stronie:
http://www.lovdata.no/cgi-wift/ldles?doc=/sf/sf/sf-20090803-1028.html
W przypadku zaangażowania w prace na placu budowy kilku wykonawców, musi być
uzgodnione pomiędzy nimi, który z nich odpowiada w imieniu pozostałych na zgodność
prowadzonych prac z wymogami HSE.
Ważne: w przypadku realizowania prac budowlanych w okresie dłuższym niż 30
roboczodni lub 500 osobodni, Norweska Inspekcja Pracy musi być powiadomiona o ich
prowadzeniu.

3. W prowadzeniu działalności w norweskim budownictwie należy uwzględniać także
przepisy zawarte w:
rozporządzenie No 4 z dn. 24.05.1929 o inspekcji instalacji elektrycznych i sprzętu
elektrycznego,
rozporządzenie No 79 z dn. 11.06.1976 o kontroli produktów
rozporządzenie No 4 z dn. 4.02.1977 o środowisku pracy
rozporządzenie No 6 z dn. 13.03.1981 r. o kontroli skażeń
rozporzadzenie No 20 z dn. 4.02.2002 r. o zapobieganiu pożarom i eksplozjom

4. Istotna może się okazać znajomość i stosowanie zasad pracy z materiałami
zawierającymi azbest. Obecnie dotyczyć może to przede wszystkim prac rozbiórkowych
na terenie Norwegii.
Przepis regulujący te sprawę dostępny jest w internecie w języku angielskim na stronie:
http://www.arbeidstilsynet.no/binfil/download2.php?tid=90855
W odniesieniu do substancji skażających i niebezpiecznych, w Norwegii ma
zastosowanie unijna dyrektywa REACH (chemical handling directive), a w przypadku
materiałów zawierających np. ftalany, związki arsenu wymagana jest zgoda Norweskiej
Agencji Klimatycznej i Skażeń (KLIF). Agencja ta posiada prawo kontroli budów celem
weryfikacji stosowanych materiałów.

Ważne: pełna lista zastosowanych środków chemicznych musi być dostępna dla
inspektorów KLIF.
Regulacja dotycząca ograniczeń w produkcji, sprzedaży, eksporcie, imporcie
i stosowaniu materiałów niebezpiecznych w Norwegii jest dostępną w języku angielskim
na stronie: http://www.klif.no/seksjonsartikkel____30217.aspx
Wykaz materiałów, mogących także znaleźć zastosowanie w budownictwie, a uznanych
za niebezpieczne na terenie Norwegii, jest dostępny w internecie na stronie:
http://www.environment.no/Topics/Hazardous-chemicals/Hazardous-chemical-lists/

5. Norweskie uregulowania dotyczące bezpieczeństwa pracy, postępowania z materiałami
i odpadami niebezpiecznymi są dostępne na rządowym portalu legislacyjnoinformacyjnym
LOVDATA. Znaczna ich część dostępna jest wyłącznie w języku
norweskim. Dotyczy to m.in. tak istotnych regulacji, jak rozporządzenie (Forskrift)
w sprawie ochrony przed narażeniem na działanie substancji chemicznych w miejscu
pracy (nr 443: om vern mot eksponering for kjemikalier på arbeidsplassen,
http://www.lovdata.no/cgi-wift/ldles?doc=/sf/sf/sf-20010430-0443.html)

Sprowadzanie maszyn i urządzeń budowlanych na teren Norwegii

Sprowadzanie maszyn do Norwegii na czas określony, w związku z realizacja prac związane jest
z koniecznością zapłacenia importowego podatku VAT. Podatek ten jest zwracany po wywozie
sprowadzonych urządzeń. W przypadku przekroczenia zadeklarowanego okresu użytkowania na
terenie Norwegii sprowadzonych, zwracana kwota VAT jest pomniejszana o 5% za każdy
miesiąc (lub cześć miesiąca) użytkowania.
Wymagane jest, aby instrukcje obsługi i bezpieczeństwa sprowadzonych maszyn były dostępne
w języku norweskim. W eksploatacji sprowadzonych maszyn możliwe jest stosowanie oleju
napędowego zwolnionego z opłat celnych (tzw. kolorowego diesla, stosowanego w rolnictwie
norweskim).
Ubezpieczenia i gwarancje
Prawo norweskie nie nakłada obowiązku ubezpieczenia się firmy budowlanej w zakresie
prowadzonych prac. Nie mniej jednak szereg firm ubezpieczeniowych oferuje możliwość
wykupienia takiej polisy.
W budownictwie mieszkaniowym obowiązuje 5 letni okres gwarancyjny, który jest dość często,
decyzją poszczególnych firm, przedłużany do okresu 10 lat.

Certyfikaty przedsiębiorstwa

1. StartBANK jest powszechnie stosowanym i akceptowanym certyfikatem jakości w
norweskim sektorze budownictwa. Nadawany jest przez Norweskie Stowarzyszenie
Przemysłu Budowlanego (Byggenaeringen Landsforening BNL, www.bnl.no).
Operatorem certyfikatu w imieniu BNL jest Achilles.
Koszt złożenia aplikacji wynosi od 2 do 4 tys. NOK, a formularz zgłoszenia do
certyfikacji dostępny jest w języku angielskim on-line na stronie:
http://info.startbank.no/Documents/Scheme%20Documents/Nordics/StartBANK/Orderfo
rm.pdf
Dla wielu dużych norweskich firm budowlanych warunkiem podjęcia współpracy jest
posiadanie przez potencjalnego partnera certyfikatu StartBank.

2. Więcej informacji o certyfikacie StarBANK i o ofercie Achilles jest dostępnych w internecie
w języku angielskim na stronie: http://info.startbank.no/en/Norway/our-sectors/construction/

3. Firmy zamierzające uzyskać stauts „general contractor” mają obowiązek posiadania
certyfikatu „central approval” wydawanego przez Dyrektoriat ds. Jakości Budynków
(Direktoratet for byggkvalitet). Informacje w języku norweskim sa dostępne w internecie na
stronie: http://www.dibk.no/no/Sentral-Godkjenning/. Poza ogólnym certyfikatem jakości,
można w tej instytucji uzyskać specyficzne certyfikaty jakości, np. w zakresie projektowania
i produkcji fasad szklanych czy instalacji fasad szklanych.

4. Certyfikaty na materiały budowalne wydawane są przez pion budownictwa i infrastruktury
SNITEF, największej niezależnej skandynawskiej instytucji badawczej. Informacje w języku
angielskim są dostępne w internecie na stronie: http://www.sintef.no/Home/Building-and-
Infrastructure/

Certyfikaty kwalifikacji zawodowych

(na stanowiskach robotniczych)
Dla szeregu zawodów budowlanych, norwescy przedsiębiorcy wymagają norweskich
certyfikatów potwierdzających kwalifikacje, tzw. „fagbrev”. Dotyczy to m.i.:
stolarzy,
specjalistów od wentylacji, instalacji miedziowych, dekarzy,
murarzy, betoniarzy
specjalistów od budowy konstrukcji dachowych,
sprzedawców drewna i materiałów budowlanych,
Zagraniczne certyfikaty w tych specjalnościach nie są uznawane.
Koszt uzyskania certyfikatu wynosi od 13,000 do 18,000 NOK, a czas trwania szkolenia do
dwóch lat. Warunkiem koniecznym jest udokumentowanie 5 letniej praktyki zawodowej
w budownictwie.
Brak takiego certyfikatu skutkuje odmową zaliczenia do kategorii robotnika/pracownika
wykwalifikowanego, a tym samym zaliczeniem do niższej kategorii płacowej –
robotnik/pracownik niewykwalifikowany.

Projekty budowlanew zakresie infrastruktury drogowej

Instytucją odpowiadającą za utrzymanie dróg publicznych krajowych jest
Norweska Administracja Dróg Publicznych, zarządzająca obecnie siecią o długości 10,400 km.
Informacje o projektach w języku angielskim dostępne są w internecie pod adresem:
http://www.vegvesen.no/en/Roads/Roads+and+bridges/Road+projects
Warunkiem koniecznym udziału w procesie wyłaniania wykonawcy jest brak zaległości
podatkowych, potwierdzony przez Skatteetaten.

Budownictwo publiczne

Informacje o projektach publicznych dostępne są w internecie:
1. w języku norweskim i częściowo w języku angielskim pod adresem: www.doffin.no
2. w języku norweskim pod adresem: www.buildings.no
3. w języku norweskim i częściowo angielskim:
http://www.statsbygg.no/Arkitektur/KonkurransarContests/

Ważne: w przetargach publicznych istotnym ograniczeniem jest obowiązek złożenia oferty
w języku norweskim. WPHI rekomenduje korzystanie z polskich, sprawdzonych tłumaczy
z języka polskiego na norweski, co pozwala na znaczne obniżenie kosztu przygotowania oferty.

Budownictwo i konstrukcje dla sektora off-shore

Projekty konstrukcyjno-budowlane dla sektora off-shore realizowane są przez
wyspecjalizowane, komercyjne firmy inżynieryjno-budowlane, z zachowaniem regulacji
ustanowionych przez Norweski Urząd ds. Bezpieczeństwa w Przemyśle Naftowym
(Petroleumstilsynet).
Informacje o obowiązujących regulacjach dostępne są w internecie w języku angielskim pod
adtresem: http://www.ptil.no/regulations/category216.html

Umowy na prace budowlane

Standardowe formy umów/kontraktów na prace budowlane są dostępne za odpłatnością
(1,500 NOK + VAT) w internecie w języku angielskim na stronie:
http://www.standard.no/en/Nyheter-og-produkter/Campaigns/Bygg-anlegg-ogeiendom/
Norwegian-building-and-construction-contracts-in-English/
Przy tej okazji warto zwrócić uwagę na specyfikę norweskich stosunków handlowych i podejścia
do negocjacji, które są również odzwierciedlone w norweskim ustawodawstwie (mieszanka
prawa zwyczajowego i cywilnego, z naciskiem na to ostatnie), co odzwierciedla się w polityce i
praktyce organów sądowych.
Norweskie sądy w prowadzonych postępowaniach skupiają się mniej na formalnych zapisach
zawartych w prezentowanych im dokumentach, ale zabiegają o podejmowanie sprawiedliwych
i rozsądnych rozstrzygnięć w stosunkach między zaangażowanymi stronami i mają stosunkowo
dużą swobodę, w jaki sposób można interpretować postanowienia umowne, gdyż są mniej
zależne w podejmowaniu rozstrzygnięć od przedstawianej im dokumentacji.
Umowy mogą być zarówno pisemne i ustne, a oparte są na ofercie i jej akceptacji. Szczególnie
ważny jest aspekt, że oferta jest wiążąca aż do końca określonego w niej terminu ważności. Stąd
przy składaniu ofert norweskim klientom, trzeba upewnić się, że podane w ofercie warunki mogą
być spełnione bez zmian.

Związki zawodowe w norweskim sektorze budownictwa

Obserwowany w Norwegii trend to spadek uzwiązkowienia. Dotyczy to także pracowników
sektora budowlanego. Nie mniej jednak, ogólny wskaźnik wynosi blisko 50%.
Wpływ związków zawodowych na sektor budownictwa jest dość duży. W Norwegii obowiązuje
zasada, że o ile w przedsiębiorstwie liczba członków związku przekroczy 10% zatrudnionych,
w przedsiębiorstwie zaczyna obowiązywać branżowy, zbiorowy układ pracy. W sektorze
budownictwa stronami zbiorowego układu pracy są, po stronie pracowników
Landsorganisasjonen (www.lo.no) Norweska Konfederacja Związków Zawodowych
i Fellesforbundet (www.fellesforbundet.no), Norweska Zjednoczona Federacja
Związków Zawodowych, a po stronie pracodawców Byggenæringens Landsforening
(http://www.bnl.no/), czyli Federacja Norweskiego Przemysłu Budowlanego.
Link do układu zbiorowego dla branży budowlanej (po norwesku): http://www.lovdata.no/cgiwift/
ldles?doc=/sf/sf/sf-20101220-1763.html .

Źródło: materiały pochodzą ze strony oslo.trade.gov.pl
Fot: freeimages.com